Genç yaşta başlayan Alzheimer daha agresif olabilir! Fiziksel aktivite ve diyet seçimleri genç yaşta Alzheimer riskini düşürebilir!

Bazı ender hadiselerde 30’lu yaşlarda belirtilerin görülebildiğine dikkat çeken Nöroloji Uzman Prof. Dr. Sultan Tarlacı, “Tanı anında daha az bilişsel bozukluğa sahip olsalar da, çalışmalar genç başlangıçlı Alzheimer hastalığıyla yaşayanların beyinlerinde daha süratli değişiklikler olduğunu göstermiştir. Bu, durumun geç başlangıçlı Alzheimer hastalığından daha agresif olabileceğini gösterir.” dedi. Prof. Dr. Sultan Tarlacı ayrıyeten kimi araştırmalara nazaran, genetik olarak Alzheimer riski altında olanların daha faal olarak ve beslenme biçimine dikkat ederek genç yaşta Alzheimer hastalığına yakalanma riskini düşürebileceklerine vurgu yaptı.

Üsküdar Üniversitesi NPİSTANBUL Hastanesi Nöroloji Uzman Prof. Dr. Sultan Tarlacı, genç yaşta başlayan Alzheimer hakkında bilgi verdi.

Dikkat azlığı ve mekânsal farkındalıkta azalma genç yaşta başlayan Alzheimer’ın birinci belirtileri olabilir!

Genç yaşta başlayan Alzheimer hastalığı hakkında bilgi birikimi artmış olsa da, bu hastalığın altında yatan sistemler hakkında hâlâ birçok soru olduğuna işaret eden Prof. Dr. Sultan Tarlacı, “Genç yaşta Alzheimer hastalığı, ekseriyetle 65 yaşından evvel başlayan ve genetik faktörlerin rol oynadığı bir Alzheimer hastalığı formudur. Bu hastalık, Alzheimer'ın klasik belirtilerine erken yaşta yol açar ve ekseriyetle daha süratli ilerler.” dedi.

Takip ettikleri Alzheimer hastaları ortasında şu anda 44 yaşında bir bayan hasta olduğunu lisana getiren Prof. Dr. Sultan Tarlacı, şunları söyledi:

“40 yaşlarında başlamış ve hayli yıkıcı bir duruma gelmiş. Öncelikle belirtiler çok daha erken başlayabilir. Birtakım az olaylarda 30 kadar erken yaşlarda bile görülebilir, fakat ekseriyetle 50-64 yaşları ortasında teşhis edilir. Alzheimer hastalığı olan bireylerde hastalığın birinci belirtisi olarak hafıza kaybı sıklıkla görülürken, genç yaşta başlayan Alzheimer hastalığı olan bireylerde daha az dikkat, el hareketlerini taklit etme hünerinde azalma ve mekânsal farkındalıkta azalma üzere öbür belirtiler de görülme eğilimi vardır. Araştırmalar, duyusal ve hareketle ilgili bilgileri işlemekle misyonlu beyin bölgelerinin (parietal korteks olarak adlandırılır) daha fazla hasar belirtisi gösterdiğini bulmuştur. Ayrıyeten, öğrenme ve hafızada kıymetli bir beyin bölgesi olan hipokampüste geç başlangıçlı Alzheimer'a kıyasla daha az hasar vardır.”

Genç başlangıçlı Alzheimer hastalarının beyinlerinde daha süratli değişiklikler oluyor… 

“Tanı anında daha az bilişsel bozukluğa sahip olsalar da, çalışmalar genç başlangıçlı Alzheimer hastalığıyla yaşayanların beyinlerinde daha süratli değişiklikler olduğunu göstermiştir.” diyen Prof. Dr. Sultan Tarlacı, “Bu, durumun geç başlangıçlı Alzheimer hastalığından daha agresif olabileceğini gösterir. Ayrıyeten erken başlangıçlı Alzheimer hastalığı olan şahısların geç başlangıçlı olanlara nazaran yaklaşık iki yıl daha kısa bir hayat beklentisine sahip olmalarının nedenini de açıklayabilir.” biçiminde konuştu.

Daha sağlıklı bir ömür şekliyle hastalığa karşı dayanıklılık güçlendirilebilir…

Demans aile geçmişi olan yahut riskleri konusunda telaş duyan şahıslara genetik test yaptırabileceğine değinen Prof. Dr. Sultan Tarlacı, “Bu, kusurlu genlerin varlığını doğrulayacaktır. Bu testler, semptomlar gösterenler yahut gelecekteki prognozlarını bilmek isteyenler için yapılabilir.” dedi.

Bazı araştırmaların, daha fazla risk altında olan bireylerin, genetiği değiştirmek mümkün olmasa da, daha sağlıklı bir ömür şekliyle hastalığa karşı dayanıklılığını güçlendirebileceği fikrini desteklediğine dikkat çeken Prof. Dr. Sultan Tarlacı, şunları söyledi:

“Bir çalışma , genetik olarak erken başlangıçlı Alzheimer'a yatkın olan şahısların haftada iki buçuk saatten fazla antrenman yaptıklarında, fizikî olarak daha az etkin olanlara nazaran hafıza testlerinde daha uygun puan aldıklarını buldu. Daha etkin olmanın yanı sıra, diyet seçimleri genç yaşta Alzheimer riskini de düşürebilir. Yüksek seviyede zerzevat, kuru meyve ve çikolata tüketen bireyler daha düşük riske sahiptir. Genç demanslarda depresyon sıktır ve tedavi edilmelidir. 

Bilişsel rehabilitasyon programları, hastaların bellek ve başka bilişsel fonksiyonlarını güçlendirmeyi maksatlar. Bu programlar çoklukla özel antrenmanlar ve stratejiler içerir. Hastalar ve aile üyeleri için dayanak kümeleri, ruhsal danışmanlık ve eğitim programları, hastalığın duygusal ve toplumsal taraflarıyla başa çıkmalarına yardımcı olabilir. Sistemli fizikî idman, genel sıhhat durumunu güzelleştirebilir ve bilişsel işlevleri destekleyebilir. Ayrıyeten, idman toplumsal etkileşimi teşvik edebilir. İlaçlar tek başına, hafıza ve bilişsel fonksiyonların korunmasına yardımcı olabilir, lakin çoklukla hastalığın ilerlemesini durdurmazlar. Tesirleri şahıstan şahsa değişebilir.”

On hadiseden birinin sorumlusu genetik… 

Genç yaşta ortaya çıkan Alzheimer hastalığının risk faktörleri ile geç yaşta ortaya çıkan Alzheimer hastalığının risk faktörlerinin emsal olduğunun altını çizen Prof. Dr. Sultan Tarlacı, kelamlarını şöyle tamamladı:

“Genç başlangıçlı Alzheimer hastalığının yaklaşık on hadisesinden birinde genetiğin rol oynadığı biliniyor. Şimdiye kadar, üç gen ( APP, PSEN1 ve PSEN2 ) genç başlangıçlı Alzheimer hastalığıyla ilişkilendirilmiştir. Genç Alzheimer hastalarının genetik özellikleri ve hastalığın biyolojik sistemleri üzerine yapılan araştırmalar, tedavi stratejilerinin kişiselleştirilmesine ve hedeflenmesine imkan tanıyabilir. Bilhassa genetik mutasyonları hedefleyen tedavi usulleri geliştirilmesine katkıda bulunabilir. Genç yaşta Alzheimer hastalığının patofizyolojik sistemlerini anlamak, Alzheimer hastalığının genel patofizyolojisini daha yeterli kavrayabilmemizi sağlar. Bu bilgi, hastalığın erken periyotlarını, ilerleyişini ve nasıl önlenebileceğini anlamak için değerli olabilir.”

Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı