Başkan Tugay: İzmir'in tarihi ve kültürel mirasına bu dönemde çok daha fazla sahip çıkacağız

İzmir Büyükşehir Belediyesi tarafından düzenlenen 20. Tarihe Hürmet Lokal Müdafaa Mükafatları, Ahmed Adnan Saygun Sanat Merkezi’ndeki (AASSM) merasimle sahiplerini buldu. Kazananlara mükafatlarını takdim eden İzmir Büyükşehir Belediye Lideri Dr. Cemil Tugay, “İzmir’in tarihi ve kültürel mirasına bu devirde her vakit olduğundan çok daha fazla sahip çıkacağız” dedi. Lider Tugay, kent merkezindeki Bıçakçı Han, Yıldız Sineması, Emniyet Oteli üzere kıymetli tarihi yapıları restore edip kültür ve sanat merkezlerine dönüştüreceklerini de duyurdu.

İzmir Büyükşehir Belediyesi, kentteki tarihi ve kültürel mirasa sahip çıkan gerçek çalışmaları özendirmek, muhafaza şuurunu yaygınlaştırmak ve olumlu örneklerin çoğalmasını sağlamak emeliyle Tarihe Hürmet Mahallî Müdafaa Ödülleri’ni bu yıl 20’nci kere düzenledi. Ödül merasiminde konuşan İzmir Büyükşehir Belediye Lideri Dr. Cemil Tugay, kentin tarihi ve kültürel mirasına her vakit olduğundan daha fazla sahip çıkacaklarını, tarihi yapıları tekrar kent hayatına kazandıracaklarını vurguladı. Kemeraltı, Basmane ve Kadifekale üzere tarihi alanları büyük yatırımlarla tekrar düzenlediklerini, Smryna Antik Tiyatrosu’nun hafriyat çalışmalarını hızlandırdıklarını lisana getiren Lider Tugay, Bıçakçı Han, Yıldız Sineması, Emniyet Oteli üzere yapıları restore ederek kültür ve sanat merkezlerine dönüştüreceklerini kaydetti.

“UNESCO Dünya Miras Listesi için değerli adımlar atıyoruz”

İzmir’in UNESCO Dünya Mirası Listesi’ne dâhil edilmesi için kıymetli adımlar attıklarını da kelamlarına ekleyen Lider Tugay, “Kemeraltı bölgesini, İzmir Planlama Ajansı bünyesinde kurduğumuz Kemeraltı Araştırma Kümesi ile destekleyerek kalıcı liste için hazırlıyoruz. Basmane etrafında sokak sağlıklaştırma çalışmalarının yanı sıra kentimizin tarihi merkezinde envanterini oluşturduğumuz atıl durumdaki pek çok açık alanı da mahallelerin gereksinimleri doğrultusunda tekrar düzenliyoruz. KUDEB Müdürlüğümüz, kolay tamir ve muhafaza uygulamaları ile uygun finansmana erişim için vatandaşlarımıza yol gösterecek kapsamlı bir kitapçık hazırladı. Bu kapsamda belediyemizin tarihi yapılarla ilgili imal üniteleri de bakım ve tamir uygulamalarını kolaylaştıracak” bilgisini verdi.

“İzmir’i Türkiye’nin en başarılı kenti yapmak istiyoruz”

Kültürel mirasımızın pahasının İzmir halkı tarafınca daha fazla anlaşılmasını sağlamanın birincil vazifelerinden biri olduğunu söyleyen Lider Tugay, “Bugüne kadar sağlanan her kaynağı 5’e, 10’a, 20’ye katlayarak çalışmaya devam edeceğiz. Bu mükafatın 20’ncisini düzenlemek, kent için büyük bir onur. Bizim daha fazla inanca, daha fazla birbirimize güvenmeye, daha fazla iş yapma konusunda isteğe, o inancı tekrar kazanmaya gereksinimimiz var. İzmir’i kültürel, tarihi mirası muhafaza, geliştirme, yenileme, restore etme, tekrar kullanıma açma konusunda Türkiye’nin en başarılı kenti yapmak istiyoruz. Bunun için el vermek isteyen herkes bizim için değerlidir” dedi.

“İzmir, dünya tarihinin akışına istikamet verdi”

İzmir’in birçok medeniyete mesken sahipliği yapan bir kent olduğunu, dünya tarihinin akışına taraf verdiğini kaydeden Lider Tugay, “Binlerce yıl evvel sanata, bilime, ideolojiye, mimariye öncülük eden bir kenttir. İnsanlığın ortak kültür tarihine zenginlikler katmıştır. Akdeniz’in en hoş doğal limanlarından birinin kıyısında denizaşırı uygarlıklarla girdiği ticari ve kültürel alışveriş, kentimizi şekillendirmiştir. İzmir, rastgele bir konuşmanın hudutlarına sığmayacak kadar çok tarihi bedele, yapıta ve mirasa sahip bir kenttir. Pek çok eser, insanlığın ortak mirasıdır. Dünyanın yaşayan en eski açık hava çarşılarından Kemeraltı, Levanten köşkleri ile Buca ve Bornova, tarihi Rum meskenleri ile Alsancak ve pek çok yerleşim alanımız, bu kültürlerin adeta bir karmasıdır. İzmir’de günlük ömür, binlerce yılın birikimi ile soluk alıp verir” tabirlerini kullandı.

“Ülkemizde bir öbür örneği yok”

Tören, Tire Bandosu eşliğinde hürmet duruşu ve İstiklal Marşı ile başladı. Ödül Komitesi ve Seçici Konsey üyelerinin tanıtıldığı merasimde Kent Tarihi ve Tanıtımı Dairesi Başkanı Hasibe Velibeyoğlu da bir konuşma yaptı. Velibeyoğlu, “Başkanımızın kültürel varlıkların korunması ve yaşatılmasına verdiği ehemmiyetin bir göstergesi olarak yeni kurulan Kent Tarihi ve Tanıtımı Dairesi Başkanlığı, tarihi ve kültürel miras alanındaki çalışmalarını inançla, hevesle yapıyor. Bugün ödül kazananlar yalnızca geçmişin izini korumakla kalmıyor, tıpkı vakitte İzmir’in kimliğine kıymet katıyor ve gelecek nesillere ilham oluyor” sözlerini kullandı. 2024 Seçici Konsey Başkanı Gülsün Tanyeli ise Tarihe Hürmet Lokal Müdafaa Mükafatları hakkında değerlendirmede bulundu. Tanyeli, bu programın eşsiz bir işi başardığını belirterek ödül alanları tebrik etti.

62 müracaat yapıldı

Bu yıl İzmir vilayet hudutları içerisinden gelen 62 müracaat değerlendirmeye alındı. 20. yıla özel oluşturulan “Korumada Süreklilik Ödülü”, programın birinci 10 yılında Tarihi Yapıda Hayat kategorisinde mükafata bedel bulunanlar ortasından ve şartnamede belirlenmiş prensip ve kriterlere uygun biçimde muhafazayı ve yaşatmayı sürdüren 12 ödül sahibine Ödül Komitesi tarafından verildi. Öbür kategoriler için Seçici Şura incelemesi sonucunda ön elemeyi geçen 36 müracaat, Muhafazada Süreklilik Mükafatı ile birlikte 20. yıla özel düzenlenen ödül merasiminde sahnede onurlandırıldı.

Okul projelerine teşekkür ve teşvik

2024 yılı itibariyle “Tarihine Sahip Çıkan Okul Projelerinin Onurlandırılması” başlığı da eklendi.  Buna nazaran genç kuşakların kültürel mirasa olan ilgisini artırmak ve iştiraklerini teşvik etmek için eğitim projeleri ve bilinçlendirme çalışmaları da teşekkür ve teşvik dokümanları ile onurlandırılıyor. Bu kapsamda 20. Tarihe Hürmet Mahallî Müdafaa Ödülleri’nde İzmir’in mirasına sahip çıkan birbirinden renkli çalışmalar da yer alıyor.

20. Yıl Heyet Özel Ödülleri

Tarihi Yerde Klâsik Zanaatların Yaşatılması kategorisinde İzmir’in tarihine emek ve hüner ile katkı koyan, üretim ve eforları ile övgüye bedel bulunan iki usta Feti Pamukoğlu ile Ozan Özdemir Heyet Özel Ödülü’ne layık görüldü.

Türkiye’de ilk

İzmir Büyükşehir Belediyesince düzenlenen Tarihe Hürmet Mahallî Müdafaa Mükafatları; İzmir’in kültürel mirasa olan bağlılığını ve katkısını belgeliyor. Çeşitli kategorilerde yapılan müracaatlar, toplumun kültürel mirasına ait hassaslığını artırıyor ve yeni kuşakların kültür şuurunun gelişimine katkı sağlıyor. Türkiye’de bir birinci olan ve 20 yıllık tecrübesi ile İzmirlilerin kültürel mirasa göstermiş olduğu hassaslığının simgesi olan Tarihe Hürmet Mahallî Muhafaza Mükafatları, 2021 yılında Europa Nostra Ödülleri’nden "Eğitim, Öğretim ve Bilinçlendirme” kısmında heyet özel mükafatı almıştı.

Jürinin yaptığı değerlendirmeler sonucunda mükafata kıymet görülen çalışmalar şöyle:

Korumada Süreklilik Ödülü

Gülsen Ertürk Meskeni (Yeni Foça)

Mahmut Karnas Konutu (Yeni Foça)

Nazmiye Otomobilci Meskeni (Yeni Foça)

Ali İstek Cakubey Meskeni (Yeni Foça)

Ahmet Can Taşkan, Köprübaşı Fırını (Urla)

Mehmet Erol, Saatçi (Urla)

Çetin ve Sevil Özgül Konutu (Urla)

Yılmaz Eren Terzi (Urla)

Füsun ve İnanç Çağatay Konutu (Varyant)

Arife Döner Meskeni (Birgi)

Ayşe Adalet Süzer Can Konutu (Birgi)

Ali Haydar Ayla, Kubbeli Bakkal (Menemen)

Tarihi Yapıda Hayat Ödülü

Yahya ve Fatma Şahinkoç, Şahinkoç aile apartmanı (Bergama)

Sermin Demirutku Meskeni (Tire)

Gülten Yeniyurt, Halil Yeniyurt Sakaoğlu Fırını (Basmane)

Erdem Tok, Tokoğlu Fırını (Birgi)

Nuran ve Ayfer Yağcıer Konutu (Birgi)

Tarihi Yerde Klâsik Zanaatların Yaşatılması Kolunda Heyet Özel Ödülü

Feti Pamukoğlu - Saatçi (Kemeraltı)

Ozan Özdemir - Çalgı İmal Ustası (Kemeraltı)

Tarihi Yerde Klasik Zanaatların Yaşatılması Ödülü

Cihangir Dinç, Fıçıcı (Kemeraltı)

Ali Demirci Kalaycı Ustası (Bergama)

Hulki İğek (Saz İmal Ustası, TRT Sanatçısı), Hilkat İpek (Saz

Yapım Ustası), Yılmaz İpek Saz Evi 

Sakıp Taş, Tenekeci (Havra Sokağı)

Özgün Fonksiyonun Değiştirildiği Temelli Tamir Ödülü

Ziraat Bankası İzmir Sanat Müzesi (Gazi Bulvarı,

Konak)

Proje Müellifi: Uluç Pakben

Yapı Sahibi: Ziraat Bankası A.Ş.

Yüklenici: Gökalp Proje Müşavirlik A.Ş.

Özgün Fonksiyonun Korunduğu Asıllı Onarım Ödülü

Ender Hanım Gülcüoğlu Konağı (Tire)

Proje Müellifi: Zinet Benal Kabaklı

Yapı Sahibi ve Yüklenici: Seçkin Akın

Balcıoğlu Konutu (Foça)

Proje Müellifi: Uluç Pakben

Yapı Sahibi: Kürşat Balcıoğlu

Yüklenici: UMART Mimarlık Müh. Ltd. Şti.

Basit Onarım Ödülü

Natırzade Konutu (Kemeraltı)

Yapı Sahibi: Serdar Dağistan

Proje Müellifi: Burcu Kaplan

Yüklenici: Umart Mimarlık Mühendislik Ltd. Şti.

Tarihi Etraf ve Kültür Varlıklarını Müdafaa Kısmında Katkı Ödülü

Tire Bandosu; Yüz Yıllık Seslerin İzinde (Belgesel)  Yapımcı

Yönetmen Sevcan Aytaç Sönmez ve paydaşları

Tarihine Sahip Çıkan Okul Projelerinin Onurlandırılması

Teşekkür ve teşvik evrakları alan okullar şöyle:

Özel İzmir Sev İlkokulu, Liman Kenti İzmir

İstek İzmir Okulları - Çocukların Gözü ile Kültür Mirası İzmir

UKEB Okulları, Geçmişten Günümüze Bergama Antik Kenti ve

Kültürel Mirasın İncisi Parşömen

Özel İzmir Amerikan Koleji, Vebanın İzinde; Kara Mevt Ve

Seferihisar Veba Mezarlığı

Özel Piri Reis Okulları, Barışın Simgesi, Urla’nın Yeşil Hazinesi

TED İzmir Koleji Ortaokulu, Geçmişin İzinde Kamanlı Yerleşkesi

Özel Kent Koleji - Kanatlarımın Altında İzmir'im

Özel Mavişehir İmtihan Anadolu Lisesi, Bergama’nın Dünyaya

Armağanı: Parşömen Araştırma Projesi

Özel Karşıyaka İmtihan Anadolu Lisesi, Ege Bölgesinin Unesco

Değerleri

Bahçeşehir Koleji İzmir Kuzey Yerleşkesi Fen Ve Anadolu Lisesi,

Hiç Kapanmayan Müze, Hiç Uyumayan Kent İzmir

Bilsev Koleji, Yaşayan Bergama

Bilsev Koleji, Daha Çok Var Ol Teos

İzmir Bahçeşehir Koleji Güzelbahçe Yerleşkesi, Küçük Kâşifler

Şehrini Tanıyor

İzmir Radikal Okulları Konak Yerleşkesi, Mimaride Tabiatın İzleri

"Art Nouveau" Bahisli Mecmua Çalışması

İzmir Özel Saint Joseph

Fransız Lisesi, İzmir 'Kültürel Mirasa Yolculuk' Mecmua Çalışması

İzmir Özel Türk Koleji Bornova Yerleşkesi, Evliya Çelebi'nin

İzinde Kemeraltı

Bayraklı Uğur Okulları, Bornova Köşkleri ve Bir

Örnek Seyahat Mattheys Köşkü

İzmir Özel Türk Koleji Konak Bahattin Tatış Yerleşkesi, İzmir’de

Endüstri Miras Alanlarının Korunması ve Kentsel Belleğin

Sürdürülebilmesi: Alsancak Liman Arkası Bölgesi Örneği

Bedriye Gülay Beşikçi ve Yavuz Çorapçıoğlu’na ödül

Törende Basmane’nin Kültürel Mirasını Kapsayan Fotoğrafları ile

Bedriye Gülay Beşikçi’ye ve İzmir Görsel Koleksiyonu ile Prof.

Dr. Yavuz Çorapçıoğlu’na da ödül verildi.

Seçici Şurada kimler var?

Asil Seçici Heyet Başkanlığı vazifesini İstanbul Teknik Üniversitesi, Mimarlık Kısmı E. Öğretim Üyesi, ICOMOS Türkiye Ulusal Komitesi Üyesi Dr. Gülsün Tanyeli yerine getirdi. Asil üyeler ortasında ise Ankara İngiliz Arkeoloji Enstitüsü (BIAA), SARAT (Safe Guarding Archaeological Assets of Turkey) Türkiye’nin Arkeolojik Varlıklarının Korunması Projesi Koordinatörü Dr. Gül Pulhan, İTÜ Mimarlık Fakültesi Kent ve Bölge Planlama Kısmı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Turgay Kerem Koramaz, Ege Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Sanat Tarihi Kısmı E. Öğretim Üyesi Dr. Ertan Daş, DEÜ Kent ve Bölge Planlama Kısmı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Ayşegül Altonörs Çırak, Kavram Meslek Yüksek Okulu Öğretim Üyesi, Mimar - Onarım Uzmanı Dr. Umut Devrim Tunca, Uygulamacı Mimar Boygar Özlen yer aldı.

Yedek Seçici Konsey ise  Celal Bayar Üniversitesi Hoş Sanatlar, Tasarım ve Mimarlık Fakültesi Mimarlık Kısmı Öğretim Üyesi Dr. Funda Gençer, Ege Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Kısmı Klasik Arkeoloji Ana Bilim Kısmı Arş. Gör. Dr. Burak Aslan, DEÜ Mimarlık Fakültesi Kent ve Bölge Planlama Kısmı Arş. Gör. Dr. E. Duygu Kahraman, Ege Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Sanat Tarihi Anabilim Kolu Arş. Gör. Settar Tarman’dan oluşuyor.

Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı